İnternet dünyasında alan adı (domain) yönetimi, belirli kurallar çerçevesinde düzenlenmektedir. ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) gibi kuruluşlar tarafından belirlenen bu kurallar, tüm domain uzantıları için bağlayıcı niteliktedir. Bir domainin süresi dolduğunda veya sahibi tarafından yenilenmediğinde, belirli aşamalardan geçerek silinir ve yeniden kayıt edilebilir hale gelir. İşte domain silinme politikası ve geri alım süreci hakkında bilinmesi gerekenler:
1. Aktif Durum (Active Status)
Bu aşamada domain, sahibinin tam kontrolü altındadır ve kullanılabilir. Alan adı yenileme süresi dolmamıştır ve sahibi tarafından uzatılabilir. Bu süreçte domain ile ilgili tüm yönetim işlemleri yapılabilir.
2. Süresi Dolmuş Domain (Expired Domain)
Alan adının kayıt süresi dolduğunda, otomatik olarak pasif hale geçer. Bu durumda web sitesi erişilemez olur ve e-posta hizmetleri çalışmaz. Ancak çoğu domain kayıt kuruluşu (registrar), kullanıcılara bir ek yenileme süresi tanır.
3. Grace Period (İkramiye Süresi)
Bu dönem, genellikle 0-30 gün arasında değişen bir süredir ve domain sahibine ekstra bir şans tanır. Domain, süresi dolmuş olmasına rağmen normal yenileme ücreti karşılığında geri alınabilir. Bu sürenin uzunluğu, domain uzantısına ve kayıt şirketinin politikalarına bağlı olarak değişebilir.
4. Redemption Period (Kurtarma Süreci)
Domainin ikramiye süresinde yenilenmemesi durumunda, yaklaşık 30-45 gün süren bir kurtarma dönemine girer. Bu aşamada domainin yenilenmesi mümkündür ancak standart yenileme ücretine ek olarak ek bir ceza ücreti ödenmesi gerekir. Bu ücret, kayıt firmasına ve domain uzantısına bağlı olarak değişebilir.
5. Pending Delete (Silinme Bekleme Süresi)
Eğer domain kurtarma sürecinde de yenilenmezse, domain 5 günlük bir “Pending Delete” statüsüne girer. Bu süreçte domain artık kurtarılamaz ve tamamen silinmeyi bekler. Süreç sonunda domain, herkes tarafından yeniden kayıt edilebilir hale gelir.
6. Domainin Yeniden Kaydedilmesi
Domain, silinme süreci tamamlandıktan sonra, “serbest domain” statüsüne geçer. Bu noktada herhangi bir kişi veya kuruluş tarafından tekrar kayıt edilebilir. Popüler domainler, alan adı yatırımcıları veya rakip firmalar tarafından hızlıca kaydedilebilir. Bu nedenle, marka veya kurumsal web sitesi sahiplerinin domainlerini zamanında yenilemeleri oldukça önemlidir.
Domain Silinmesini Önlemek İçin Öneriler
- Alan adı süresini takip etmek için otomatik yenileme seçeneğini etkinleştirin.
- Kayıtlı e-posta adresinizin güncel olduğundan emin olun, böylece kayıt firması tarafından gönderilen hatırlatma e-postalarını alabilirsiniz.
- Kritik domainlerinizin süresini birkaç yıl önceden uzatarak olası aksaklıkları önleyin.
- Marka değeri yüksek domainler için yedek domainler kaydettirin.
Sonuç olarak, domainlerin süresinde yenilenmesi, özellikle kurumsal işletmeler ve markalar için kritik öneme sahiptir. Domain silinme sürecine giren bir alan adı, kötü niyetli kişiler tarafından ele geçirilebilir ve marka itibarı zarar görebilir. Bu yüzden domain yönetimi konusunda dikkatli olmak ve süreçleri yakından takip etmek gerekmektedir.
